آیا وکالت بلاعزل محضری، بلاعزل است؟
عنوان: نقد یک رأی در زمینه ابطال شرط عدم عزل وکیل
نویسنده: عباس میرشکاری
چکیده
عرف دفاتر اسناد رسمی این است که در هنگام نگارش وکالت‌نامه‌ها، درباره انعقاد یک قرارداد لازم و سلب حق عزل وکیل در ضمن آن، اقراری نوشته می‌شود، بی‌آنکه هیچ‌گاه نام و نشانی از این قرارداد دیده شود؛ این رسم آن‌چنان پا گرفته و رایج شده است که کمتر در اعتبار آن تردید می‌شود. بااین‌حال، در پرونده‌ای، ابطال شرط سلب حق عزل وکیل خواسته می‌شود. دادگاه نخستین نیز با بررسی و گزارش عرف جامعه، عدم انعقاد قرارداد لازم را احراز کرده و حکم به ابطال شرط یادشده می‌دهد؛ تصمیمی که در دادگاه تجدیدنظر نیز با اندکی اصلاح، تأیید می‌گردد. بااین‌حال، هر دو دادگاه، به‌شرط یادشده به‌مثابه یک امر انشایی می‌نگرند. برای همین، ابطال شرط را می‌پذیرند و این در حالی است که شرط موردبحث، جنبه اخباری دارد. در نتیجه، راه درست برای مقابله با آن، اثبات کذب بودن اخبار صورت گرفته است. افزون بر این، هر دو دادگاه از تأثیر شگرف رأی خود بر اعتبار وکالت‌نامه‌های موجود، بی‌خبر و یا نسبت به آن بی‌اعتنا هستند.
کلیدواژگان: وکالت، اقرار، عزل، سند رسمی
فصلنامه قضاوت، شماره 85، بهار